Czynniki ryzyka rozwoju nowotworów

Nowotwory są zmorą naszych czasów. Chyba nie ma wśród nas nikogo, kto w jakiś sposób nie zetknął się z tym problemem. Czy możemy coś zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór? Z pewnością pomoże w tej kwestii znajomość czynników ryzyka powstawania nowotworów.

Skupię się w tym tekście na nowotworach głowy i szyi, ponieważ tym właśnie zajmuję się w swojej codziennej pracy.

 Nowotwory głowy i szyi pod względem częstości występowania zajmują 6 miejsce w Polsce. Najczęściej dotyczą one krtani, wargi, dna jamy ustnej, języka, migdałków. W chwili rozpoznania około 60% pacjentów  jest już w zaawansowanych stadium choroby i 60% z nich umiera w ciągu 5 lat.

 

Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia nowotworu w obrębie głowy i szyi?

 Najważniejszym czynnikiem ryzyka jest nikotynizm oraz spożywanie wysokoprocentowych napojów alkoholowych. Te dwa czynniki są odpowiedzialne za zdecydowaną większość zachorowań, przede wszystkim na raka krtani i gardła dolnego. Gdy te dwa czynniki występują jednocześnie, ryzyko wystąpienia nowotworu drastycznie wzrasta.

 W ostatnich latach notuje się znaczny wzrost zachorowań na nowotwory głowy i szyi wśród  „młodych dorosłych”- osób poniżej 40 roku życia,, którzy nigdy nie palili i nie nadużywali alkoholu. Czynnikiem ryzyka w tej grupie jest infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego. Ma to związek ze zmieniającymi się- często ryzykownymi- zachowaniami seksualnymi. HPV jest najczęstszym wirusem przenoszonym drogą płciową. Nowotwory związane z tą etiologią dotyczą zwykle nasady języka i migdałków podniebiennych.

 Czynnikiem ryzyka jest również nieprawidłowa dieta- uboga w warzywa, owoce i witaminy, zawierająca dużą ilość konserwowanej i solonej żywności.

Mówiąc o zapobieganiu nowotworom nie należy zapominać  o właściwej higienie jamy ustnej. Drażnienie mechaniczne spowodowane niewłaściwie dopasowaną protezą, przewlekłe zapalenia grzybicze, promieniowanie UVB- sprzyjają rozwojowi raka jamy ustnej i wargi.

Na powstanie nowotworów ma wpływ również narażenie zawodowe: kontakt z rudą chromu i niklu, pyłem drzewnym u pracowników tartaków i stolarni- może skutkować wystąpieniem gruczolakoraków w obrębie zatok przynosowych.

Żródło- Otolaryngologia Polska”III-IV.2017